بید از مواد پروتئینی موجود در پشم تغذیه میکند و آسیب جدی به فرش های دستباف میزند. فرش هایی که دچار بیدخوردگی شده اند باید ترمیم و بازسازی شوند از این جهت مجموعه ما برای اینکه عنوان بهترین قالیشویی در مشهد را بگیرد در لیست خدمات خود تریمیم وبازسازی فرش های آسیب دیده را قرار داده است.
بید با نام علمی tincola biseliella پروانه کوچکی است به رنگ زرد که طول بدنش بین 9-12 میلیمتر است. این ه طول عمری بین 2 تا 3 هفته دارد و پروانه ماده سالی دوبار آخر ماه بهار و اول ماه تابستان و مرحله دوم در اواخر پاییز و اوایل زمستان در تاخوردگی های فرش دستباف و یا دیگر پارچه های پشمی تقریبا 100 عدد تخم میگذارد با توجه به اینکه تخم ها در محیط مرطوب بیشتر رشد میکنند در شمال کشور بید خوردگی بیشتر به چشم میخورد. این تخم ها در مراحل عمرشان به شکل لارو در می آیند . نوزاد بید یعنی همان لارو بیشترین آسیب را به فرش میزند زیرا آنقدر از پروتئین داخل پشم برای رشد خود استفاده میکنند تا خود بالغ شوند و تخم گذاری کنند. وقتی صدمات روی پشم باشد و حفره هایی داخل الیاف پشمی مشاهده شود بیانگر این است که آسیب ها توسط همین لارو ها صورت گرفته است . این لارو ها رشد میکنند تبدیل به بید میشوند و تخم گذاری میکنند و اگر مکان رشدشان شناسایی نشود میتوانند تمام فرش را از بین ببرند تا جایی که فقط چله قالی باقی بماند !
هرچه میزان بید زدگی بیشتر باشد صدمات بیشتری به فرش وارد میشود و شانس ترمیم فرش کمتر و کمتر میگردد. یک بید بعد از 40 نسل میتواند تقریبا 42 کیلو گرم پشم را از بین ببرد !
بید ها دو نوع هستند :
بید لباس
بید قالی
برخی افراد بر این باورن که راهی برای ترمیم فرش بید زده وجود ندارد و باید فرش بید زده را دور انداخت اما قالیشویی غرب مشهد در این مقاله شمارا با راهکارهای پیشگیری و ترمیم بید زدگی آشنا میکند. تا بتوانید اقدامات لازم را در این راستا انجام دهید.
در قدیم برای اینکه تخم های بید نابود شوند از توتون و تنباکو استفاده میشد به این طریق که این مواد را در زیر فرش ها میریختند، اما ایراد این روش زمانی بود که طرح و رنگ فرش روشن بود زیرا ممکن بود کم کم رنگ فرش تغییر کند.برخی از افراد از موادی هم چون کاغذ رومه ، فلفل و کافور استفاده میکنند اما نفتالین مرسوم تر است .اگر برای مدتی نمیخواهید از فرش دستباف استفاده کنید و قصد انبار کردن را دارید از نفتالین کمک بگیرید به این صورت که پارچه سفید تمیزی را روی فرش پهن کرده و پودر نفتالین را روی پارچه بریزید سپس فرش را لوله کنید و جمع کنید اگر فرش را در یک نایلون قرار دهید گاز خارج شده از نفتالین در اطراف قالی ماندگار تر است و از حمله بید ها در امان میماند. در صورتی که هیچ یک از این مواد در دسترس نبود برای نابود کردن بیدها میتوانید از ه کش استفاده کنید.
یکی از عوامل مؤثر در بید خوردگی رطوبت میباشد ، اگر قالی در مکان های مرطوب قرار دارد برای مورد حمله بید ها قرار نگیرد باید هر چند وقت یکبار فرش را در هوای آزاد و در مجاورت خورشید قرار دهید تا رطوبت فرش از بین برود.
گرد و غبار عامل بیگی فرش :
گاهی از فرش دستباف به عنوان تابلو و دیوار کوب استفاده میشود در این حالت فرش بیشتر مورد حمله بید ها قرار میگیرد پس باید هر چند وقت یکبار تابلو فرشها چک شوند و تمیز گردند.
اگر فرشتان در مکانی است که رفت و آمد کم است و نیاز به تمیز شدن ندارد وجود گرد و غبار در طولانی مدت عاملی برای بید خوردگی میباشد پس حداقل هفته ای یکبار فرش را با جاروبرقی جارو کنید تا تمام سطح فرش عاری از هرگونه گرد و غبار گردد .
زمانی که فرش مورد حمله بید ها قرار میگیرد ممکن است از جهات مختلی باشد مثلا از روی قالی ، زیر یا پشت قالی و یا گاهی از هر دو طرف . اولین حرکت برای ترمیم محل آسیب دیده این است که ابتدا پرز یا خامه را به کمک قلاب از قالی در آروید و محل بید خورده را تمیز کنید و پس از آن کار مرمت را شروع کنید.
ترمیم فرش با توجه به ابزار به کار رفته به دو صورت انجام میگیرد
همان طور که در پاراگراف قبل مطالعه کردید ابتدا باید قسمت بید زده تمیز شود سپس قالی از پشت روی زمین پهن گردد ، برای اینکه راحت از قلاب استفاده شود کاسه ای گود زیر قسمت بید خورده قرار میگیرد از پرز یا خامه متناسب با رنگ قسمت آسیب دیده استفاده میشود به طور معمول برای راحتی کار با قلاب از خامه دولا استفاده میشود . خامه را به صورت دولا بر نوک قلاب قرار داده قلاب را از پشت فرش و از کنار تار که قبلا محل گره خامه بوده فرو برده و خامه به صورت دولا از طرف دیگر تار قالی خارج میشود این کار باید رج به رج و طبق نقشه فرش انجام گیرد و چون تخصص و مهارت قالی بافی نیاز است پس بهتراست فرش خود را به یک متخصص فرش در زمینه ترمیم بسپارید.
در این روش هم ابتدا محل آسیب دیده تمیز گردد و فرش از رو پهن شود ،ابتدا قلاب از روی فرش و از کنار تاری که خامه و پرز آن از بین رفته است وارد میشود و بعد از آن خامه دولا از پشت فرش به روی قالی آورده مییشود این کار باید رج به رج طبق نقشه انجام شود و پس از پایان ترمیم با عملیات دیگری هم چون موچینی ،کلیه کشی و اتو و قیچی پرز های بلند ، پرزهای جدید هم سطح دیگر قسمت های فرش میگردد.
ما ادعا نمیکنیم که قالیشویی عالی در مشهد هستیم ، اما میتوانیم ادعا کنیم که ارائه دهنده خدمات متمایز قالیشویی خوب در مشهد هستیم .
قالی پازیریک فرشی است که مهیج ترین راز ها را در خود جای داده است . فرشی از دوران هخامنشیان در روسیه! مجموعه ما علاوه بر خدمات نوین قالیشویی در مشهد توانسته در این مقاله شما را با این فرش جهانی آشنا کند با ما همراه باشید.
در سال 1328 خورشیدی باستان شناسی بنام سرگئی رودنکو (Rodenko) قدیمی ترین فرش را که با استفاده از پشم و کرک و با تکنیک گره بافته شده بود، کشف کرد. این فرش در گور پازیریک در جنوب سیبری و در 79 کیلومتری مرز کشور مغولستان که 5000 فوتی کوه های آلتایی قرار دارد یافت شد. فرش پازیریک از درون گور یخ زده ای که بر روی تابوت پادشاه مومیایی پهن شده بود (پادشاهان هخامنشی) قرار داشت. پس از تحقیقات علمی بر روی قالی با استفاده از کربن و رادیواکتیو مشخص شد که قدمت آن به 5000 سال پیش بر میگردد و مربوط به تمدن هخامنشیان ایرانی میباشد.با توجه به حکومت قدرتمند هخامنشیان وقلمرو وسیع ایران در آن زمان نتیجه گرفته میشود که تمام مناطق شمالی کشور ایران تحت فرمانروایی هخامنشیان بوده است . دمای بسیار پایین در آن منطقه باعث غیر فعال شدن باکتریها و ماندگاری فرش شده است.
این قالی با ابعاد دو در دو متر ، مربع شکل است و دارای بخش مرکزی با ستاره های 8 پر که ماهرانه بافته شده اند. پازیریک دارای پنج حاشیه با فواصل تقریبا متفاوت میباشد حاشیه اول فرش شیری با سر عقاب (جانوری افسانه ای) میباشد و در حاشیه دوم گوزن های ناحیه شمال پشت سر هم از راست به چپ در حرکت و در حال چرا میباشند در حاشیه سوم و پنجم ستاره های 8 پر تکرار شده اند .جذاب ترین حاشیه دارای سربازانی است که سوار بر اسب و سوربانانی در کنار اسبان ایستاده اند و جهت این اسب ها مخالف حرکت گوزن های حاشیه دوم فرش میباشد. همین نقش فرش در تندیس های آشوری هم دیده میشود. همین نقش های متنوع و زیبا توانست به جهانیان ثابت کند که این فرش پر رمز و راز به ایران و هنر ایرانی بر میگردد. و طبق نظر کارشناسان قالی بافی از 500 سال قبل از میلاد مسیح در ایران رواج داشته است!!
زمینه قالی به رنگ قرمز تند میباشد ، رنگ قرمز در کنار رنگ های آبی کمرنگ و ملایم و سبز و زرد زیبایی این فرش را چندین برابر کرده است . این فرش دارای 1250000 گره است یعنی در هر 2/54 سانتی متر مربع 270 گره وجود دارد و اعتقاد سرگی رودنکو این بوده است که این فرش را تنها یک قالی باف ماهر توانسته است ببافد و برای اتمام این فرش یک سال و نیم زمان صرف شده است.
برای اینکه به این سوال پاسخ دهیم بهتر است نقش های بسته شده بر روی فرش را تحلیل کنیم . در قسمت مرکزی فرش ستاره های هشت پر گره زده شده اند که این ستاره ها بر روی ظروف کشف شده از شهر لرستان هم نقاشی شده اند. گوزن های قالی دارای خال و شاخ های پهن میباشند که این گوزن ها بیانگر گوزن زرد خال دار ایرانی است . صف های منظم سربازان و چهارپایان (بیان کننده جشن های آشوری و هخامنشی است )، سوربانان در سمت چپ اسب قرار دادرند و دست راستشان را پشت گردن اسب گذاشته اند (همانند کنده کاری های روی سنگ های تخت جمشید) اسب های جنگی که به جای زین ، قالی بر پشتشان پهن کرده اند ، نوع گره زدن دم اسب ها ،یال های قطع شده ، سینه بند های پهن اسبان وگردن های خمیده اسب ها همگی شباهت بیش از حدی به نقش و نگار ها و زیور آلات دوران هخامنشیان دارند بر همین اساس باستان شناسان فرش زیبای پازیریک را به ایران نسبت دادند. طرح و نقش فرش پازیریک با رعایت کردن کلیه اندازه ها بسیار متقارن و حساب شده میباشد به طوری که تعداد هر نقشمایه در هر ردیف کاملا مشخص شده میباشد در حاشیه اول جانور افسانه ای تکرار شده است و در حاشیه دوم 14 سوار کار و 14 ستوربان و 28 اسب وجود دارد در حاشیه سوم گلی با چهار برگ در کل حاشیه تکرار شده است و در حاشیه چهارم 24 گوزن قرار دارند در پنجمین حاشیه جانور افسانه ای تکرار میشود و در نهایت در مرکز قالی 24 مربع که هر مربع شامل ستاره 8 پر میباشد ، به چشم میخورد.
محل نگهداری این فرش قدیمی در کشور روسیه در موزه آرمیتاژ میباشد.در سال 1355 دو نمونه از این فرش در ایران بافته شد که یک نمونه آن در موزه ایران به نمایش گذاشته شده است.
ما ادعا نمیکنیم که بهترین قالیشویی در مشهد هستیم ، اما میتوانیم ادعا کنیم که ارائه دهنده خدمات متمایز قالیشویی در مشهد هستیم .
درباره این سایت